Öfke Kontrolü Nedir?

Ruh sağlığı profesyonellerinin öfke kontrolü üzerine sayısız yazıları ve önerileri var. Ancak hiç biri bizi olayların ve kişilerin üzerimize üzerimize gelmesi halinde öfkeden uzak tutamadı. Hatta insanın “söylemesi kolay”, “gel sen kontrol et” diyesi gelmiyor mu? Esasen benim geliyor. Öncelikle öfke nedir, onu bir gözden geçirelim. Kelime anlamı ile Öfkeyi; engellenme, incinme ve tehdit karşısında ortaya koyulan saldırganlık içeren tepki, hışım, hiddet olarak tanımlayabiliriz. Çoğunlukla korunma ve savunma içgüdüsü ile hareket edilen bir duygu biçimidir. Tamamen büyürken geliştirdiğimiz bir savunma mekanizmasıdır. O halde çocuksu bir davranış olarak da tanımlayabiliriz. Öyle değil mi? Şimdi ve eğer öfkeli halimiz, çocuksu yanımızı tatmin ettiği olarak tanımladığımıza göre, bunu olgun taraflarımızla kontrol altına alabileceğimiz savı da güçlenecektir. Aşağıda size olgun taraflarınızı öne çıkararak öfkeyi nasıl kontrol altına alabileceğimizin birkaç örneğini vermeye çalışacağım. Çünkü öfke, olgun, yetişkin insanlara hizmet etmez, amacı yoktur ve sürekliliği ile tekrarı bizi geri dönüşü olamayacak sonuçlara götürür. 1. Sizi öfkelendiren ne varsa onlar sizin sıcak düşüncelerinizden kaynaklanır. Bu duygusal tepkinizi belirleyen şey mevcut olaya yüklediğiniz anlamdır. Anlamını irdeleyin. 2. Öfkeniz size yardımcı olmaz, enerjinizi sömürür. Başlangıçta rahatlatır. Evet, baldan tatlıdır ama sizi sürekli tahrik ettiği için sorunlarınıza çözüm bulmanızı zorlaştırır. Zaman sizin ilacınız olacaktır, biraz sabır. 3. Öfkeyi yaratan düşünceler sizi manipüle etmiştir. Düşüncelerinizi gözden geçirin. 4. Öfkeniz, sizin kendinize haksızlıkta bulunulduğu, olayın adil olmadığı konusundaki yargılarınızdan kaynaklandı. Yargılarınızdan kurtulun. 5. Haksızlık düşünceniz zihninizin size oynadığı bir oyundur. Küçük bir illizyon, hokkabazlık. Değerlendirmelerinizi karşınızdakinin penceresinden de bakmayı deneyerek yapın. 6. İntikam isteği ağır basacaktır. Haset duygusuna yenilmeyin. Düşmanca davranışlar sizi yorar, enerjinizi emer. Yetişkin, olgun yönünüzü kullanın ve bu suretle kendinizi kontrol edin. 7. Savunma mekanizmanızı sürekli açık tutarsanız, bir süre sonra değersizlik duygusu ile karşı karşıya kalırsınız. Hızla iyi hissedecek eylemlere yönelin. Davranışlarınız olumlu olsun ki düşünceleriniz arkanızdan gelsin. 8. Büyük beklentiler büyük hayal kırıklıklarına yol açar. Dengesiz veya imkânsız beklentiler içinde olup olmadığınızı sorgulayın. Durumu tekrar gözden geçirin. Böylece çocuksu davranışlarınızdan kurtulmak için kendinize yardımcı olacaksınız. Yetişkin bir birey olmanın dayanılmaz hafifliği sizi iyi hissettirecek. Huzur ve üretkenlik kendiliğinden gelecek. Her insan iyi duyguların ve iyi hissetmenin peşinden koşar. Göreceksiniz ki, öfkenizden kurtulduğunuzda hızla özgürlüğün tadına varacaksınız.

“Çözülmeden Yolun Açılmaz”

Uzm.Psi.Dnş. Erhan KURANER